Lịch khám thai và tầm quan trọng của việc khám thai

Lịch khám thai định kỳ

Theo quy định của Bộ Y Tế, trong một thai kỳ, người mẹ phải được khám thai ít nhất 3 lần vào 3 tháng đầu, 3 tháng giữa và 3 tháng cuối. Tuy nhiên nếu khám đầy đủ thì phải là 7 lần đối với một thai kỳ bình thường, còn những thai kỳ có nguy cơ cao như tim sản, cao huyết áp... thì số lần khám thai sẽ nhiều hơn với nhịp độ khít hơn phụ thuộc vào các lý do y học.

Lịch khám thai định kỳ đối với một thai kỳ bình thường:

3 tháng đầu: khám thai 1 lần.
3 tháng giữa: khám thai 1 lần
Tháng 7,8: mỗi tháng 1 lần.
Tháng 9: hai tuần khám 1 lần.
1 tuần trước khi sinh: khám 1 lần

Tầm quan trọng và nội dung của khám thai 3 tháng đầu:

Tầm quan trọng

Lần khám thai đầu tiên ở 3 tháng đầu rất quan trọng, vì:

• Bác sĩ sẽ chẩn đoán có thai hay không? Mấy thai?

• Bác sĩ sẽ chẩn đoán tuổi thai và tính ngày dự sinh: nhiều chị em không nhớ rõ ngày kinh chót, khống có kinh, kinh không đều... nhờ khám thai 3 tháng đầu, bác sĩ mới chấn đoán chính xác tuổi thai, dự đoán ngày sinh sát hơn là những tháng giữa và tháng cuối thai kỳ. Từ đó mới có thể biết được khi sinh là thai đủ tháng hay non tháng, dự phòng được thai già tháng và nhất là sau này có thể phát hiện được thai suy dinh dưỡng trong tử cung.

• Bác sĩ sẽ phát hiện những bệnh lý của mẹ kèm thai như tim sản, tiểu đường, cao huyết áp... từ đó sẽ tư vấn cho các bà mẹ nên tiếp tục hay chấm dứt thai kỳ, cách điều trị, cách thức dưỡng thai và quyết định lịch khám thai tiếp theo.

• Bác sĩ sẽ phát hiện những bệnh lý phụ khoa kèm thai như khối u buồng trứng, u xơ tử cung, ung thư cổ tử cung kèm theo... từ đó sẽ tư vấn cho các bà mẹ cách điều trị thích hợp.

Nội dung khám:

• Khám toàn diện: tim, phổi, cân trọng lượng, đo huyết áp, khám gan lách...

• Khám phụ khoa xem tình trạng viêm nhiễm âm đạo, cổ tử cung, các khối u tiểu khung.

• Thực hiện các xét nghiệm như thử nước tiểu, thử máu...

• Nếu cần thiết, bác sĩ sẽ cho siêu âm.

Tầm quan trọng và nội dung của khám thai 3 tháng giữa:

Tầm quan trọng:

Khám thai 3 tháng giữa cũng rất quan trọng vì:

• Những dị tật, dị dạng thai nhi được chẩn đoán tương đối rõ ràng từ tuần lễ thứ 15 - 19 thai kỳ. Thai càng lớn, các dị tật, dị dạng sẽ khó quan sát hơn. Nhờ khám thai trong giai đoạn này, các bà mẹ sẽ được tư vấn để nếu cần thì phải chấm dứt sớm thai kỳ, tránh ảnh hưởng đến tâm sinh lý về sau.

• Bác sĩ sẽ phát hiện được rối loại huyết áp do thai vào tuần lễ thứ 20, từ đó dự phòng tiền sản giật nặng hay sản giật về sau.

• Theo dõi sự phát triển của thai nhi, sự tăng cân của bà mẹ, phát hiện thai suy dinh dưỡng trong tử cung, từ đó có chế độ dinh dưỡng hoặc những chăm sóc đặc biệt cho bà mẹ. Đối với những thai kỳ nguy cơ cao; bác sĩ sẽ theo dõi diễn tiến bệnh, khả năng đáp ứng của bà mẹ với bệnh lý, từ đó có chế độ điều trị thích hợp.

• 3 tháng giữa là thời điểm lý tưởng để thực hiện các phẫu thuật, thủ thuật sản phụ khoa thích hợp mà không ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi hoặc không làm cho sinh non như khâu vòng cổ tử cung ở những bà mẹ bị hở eo tử cung, phẫu thuật bóc hoặc cắt khối u buồng trứng ở những bà mẹ có khối ư buồng trứng.

Nội dung khám:

• Cân trọng lượng, đo huyết áp.

• Đo bề cao tử cung, nghe tim thai.

• Siêu âm xem tình trạng thai, nhau và nước ối.

• Thử máu, thử nước tiểu.

Tầm quan trọng và nội dung của khám thai 3 tháng cuối:

Tầm quan trọng:

3 tháng cuối là lúc các bà mẹ sắp sinh, mà các tai biến sản khoa thường xảy ra khi sinh, trong chuyển dạ. Do đó, khám thai và ba tháng cuối là để:

• Bác sĩ chẩn đoán ngôi thai, sự tương xứng giữa cân nặng thai nhi và khung chậu người mẹ... từ đó có thể tiên lượng được cuộc sinh sắp tới là dễ hay khó, có những nguy cơ nào...

• Bác sĩ có thể phát hiện được những thai kỳ nguy cơ cao và từ đó cho nhập viện sớm trước ngày dự sinh.

• Bác sĩ cho nhập viện, mổ chủ động khi thai đủ tuổi trưởng thành ( 38 tuần ) đối với những trường hợp phải sinh mổ như: nhau tiền đạo, ngôi mông con to, khung chậu hẹp, vết mổ lấy thai cũ...

• Bác sĩ sẽ quyết định cơ sở y tế nào mà các bà mẹ có thể sinh tại tuyến xã, quận huyện hay tuyến tỉnh, tuyến thành phố, trung ương.

Nội dung khám:

• Cân trọng lượng, đo huyết áp.

• Đo bề cao tử cung, nghe tim thai.

• Tiêm ngừa hỗ trợ phổi cho bé ( tuần 28 ) và siêu âm Doppler để kiểm tra động mạch não của bé ( tuần 31 - 33). Siêu âm xem tình trạng thai, nhau và nước ối.

• Thử máu, thử nước tiểu.

Thực hiện sàng lọc sơ sinh



Sau khi trẻ ra đời, cần thực hiện sàng lọc sơ sinh bằng cách:

• Lấy máu gót chân em bé để kiểm tra xem trẻ có bị thiếu máu tán huyết hay không.

• Kiểm tra xem trẻ có bị bệnh nhược giáp bẩm sinh hay không. Nếu được phát hiện và điều trị sớm, chi phí điều trị sẽ rất thấp và trẻ sau này phát triển bình thường. Nếu sau 3 tháng mới phát hiện thì trẻ bị đần độn suốt đời.

Kết luận:

Một thai kỳ bao giờ cũng có nguy cơ thấp hay cao, nên cần có sự hợp tác, hỗ trợ tốt giữa thầy thuốc và thai phụ để cho thai kỳ được kết thúc tốt đẹp, bảo vệ tốt sức khỏe của mẹ và bé cũng như cho ra đời những em bé thông minh khỏe mạnh.